ساخت و ساز از اشتغالزاترین صنایع ایران محسوب میشود. اما حوادث کارگری در این مسیر باعث از کارافتادگی بسیاری از کارگران ساختمانی شده است. در حال حاضر حوادث در صنعت ساختمان از نظر کمی در رده نخست حوادث کار قرار دارد. این موضوع نیاز به بیمه کارگران ساختمانی را افزایش میدهد. به گفته کارشناسان در کشور نزدیک به ۱.۴ میلیون کارگر ساختمانی وجود دارد. از این آمار تنها ۸۳۰ هزار نفر آنها بیمه هستند. در حال حاضر نزدیک به ۶۰۰ هزار نفر آنها فاقد بیمه تامین اجتماعی میباشند. این در حالی است که میانگین حوادث شغلی در کشور ۳ برابر میانگین جهانی میباشد.
مجلس از یک سال پیش طرح بیمه کارگران ساختمانی را در دستور کار خود قرار داد. اما هنوز هیچ طرحی به تصویب نرسیده است. بر اساس اعلام وزارت کار سالانه نزدیک به ۱۳ هزار حادثه کاری در کشور رخ میدهد. این حوادث به مرگ ۷۰۰ تا ۸۰۰ تن خواهد انجامید که بیشتر آنها از کارگران ساختمانی هستند.
حوادث ساختمانی ۴۵ درصد کل حوادث حین کار در کشور را تشکیل میدهد
بیشترین نرخ حوادث کار ساختمانی مربوط به کارگاههای زیر ۲۰ نفر میباشد. بنا به آمار منتشره در سال ۱۳۹۹ بیش از ۳۶۰۰ حادثه برای کارگران ساختمانی رخ داد. این حوادث ۴۵ درصد کل حوادث حین کار در ایران را تشکیل داده است. به گفته یک فعال کارگری آمار منتشره دقیق نمی باشد. زیرا بسیاری از کارگاهها در مواجهه با حوادث، پنهانکاری و تلاش برای افشا نشدن سوانح دارند. بسیاری از کارگران در هراس از اخراج و بیکاری سوانح پیش آمده را پنهان میکنند تا بتوانند به کار خود ادامه دهند.
تحت پوشش قرار نداشتن کارگران ساختمانی باعث شده، بسیاری از کارگران از حداقل دستمزد و مزایای آن محروم باشند. همچنین این کارگران امنیت شغلی نداشته و کارفرما دستمزدهای آنها را با تاخیرهای چند ماهه پرداخت می کند.
روند منفی بیمه کارگران ساختمانی در سالهای اخیر
روند بیمه کارگران در این سالها رشد منفی داشته و سازمان تامین اجتماعی از بیمه کردن آنها بدلایل واهی خودداری میکند. کارگران ساختمانی هم که بیمه میشوند، تحت پوشش مزایای بیمه بیکاری قرار نمیگیرند. بسیاری از کارگران ساختمانی به صورت فصلی کار میکنند. بیمه کارگران فصلی فقط در زمان کار از سوی کارفرما پرداخت شده و درسایر ماهها کارگران بایستی به شکل «خویش فرما» بیمه خود را پرداخت کنند. در این صورت مشمول حمایت از بیمه بیکاری نخواهند شد.
به این ترتیب کارگران ساختمانی که از ضعیفترین اقشار جامعه هستند. بدون برخورداری از بیمه به حال خود رها شدهاند. سران حکومت با استثمار این کارگران به ثروتهای افسانهای رسیدهاند. اما کارگران هر روز فقیر و فقیرتر میشوند.