نزدیک به یک ماه از طرح دولت برای حذف ارز ترجیحی میگذرد. در این مدت قیمت اغلب کالاها چندین برابر شده است. بیشترین فشار گرانیهای اخیر بر طبقه فرودست جامعه وارد شده است. البته باید دانست، طبقه فرودست در حال حاضر قسمت بزرگ جامعه ایران را تشکیل میدهد. اعتراضات گسترده مردم بخصوص در مناطق فقیرنشین همچنان ادامه دارد. حضور گسترده و پررنگ نیروهای امنیتی در سطح شهرها به منظور ایجاد جو رعب و وحشت و جلوگیری از اعتراضات مردم بخصوص اقشارکم درآمد است. این روزها قفسههای خالی مغازهها و تمام شدن نان در نانواییها صحنههایی را تداعی میکند که یادآور قحطی در زمان اشغال ایران توسط متفقین است.
جراحی اقتصادی فقط برای طبقه فرودست
بیشترین فشار جراحی مورد ادعای رئیسی به طبقه فرودست جامعه با تعریف بالا وارد شده است. یک کارشناس اقتصادی از تغییر نکردن وضعیت اقتصادی دهک بالایی جامعه که آقازادهها و وابستگان به حکومت هستند خبر میدهد. وی تصریح میکند:
«لایههای بالا از تعدیل و تراش بودجهای قسر در رفتهاند. متاسفانه بار جراحی و تعدیل بر دوش کارگران و مزدبگیران افتاده است، آنهایی که حقوق ماهانهشان قبل از آزادسازی چیزی حدود ۵۰ درصد هزینههای زندگی را تامین میکرد؛ اما حالا این درصد به شدت افت کرده است. در این شرایط چرا هیچ تلاشی برای شفافسازی حقوق مدیران و کاستن از مزایای نجومی آنها نمیشود؟»
رانت و لابی ثروتمندان همچنان باقی است
مدیران نجومیبگیر دولتی و ثروتمندان به دلیل رانت و لابیهایی که دارند، سودهای کلان اقتصادی نصیبشان میشود. سفرهای خارجی، درآمدها نجومی و پاداشهای میلیاردی همچنان پابرجا است. رئیسی ادعا میکرد میخواهد نانخورها را کم کند؛ اما در عمل اندک قوت لایموت مردم و در واقع طبقه فرودست را از آنها به سرقت میبرد. یک استاد دانشگاه در این رابطه با اشاره به نانخورهای واقعی که سربار جامعه و اقتصاد کشور هستند، میگوید:
«اصل کار، کاستن از این هزینهها است؛ نانخورها بدون اینکه کمترین کمکی به تولید ملی و رفاه کشور بکنند، دههها است به دلیل پول نفت و فشارهای سیاسی دستگاهها به بودجه عمومی کشور آویزانند. به اینها نه تنها هیچ توجهی نمیشود، بلکه ظاهراً هزینه این آدمها و دستگاههای سربار را از جیب مردم میپردازند»
در رابطه با علت این موج گرانی نظریههای مختلفی وجود دارد. عدهای آن را روند طبیعی و یک سرفصل عادی در اقتصاد بحرانزده حکومت میدانند. اما یک نظریه هم وجود دارد که خامنهای به استفاده از سلاح گرسنگی برای سرکوب جامعه روی آورده است. باید توجه داشت، موج جدید گرانی و تورم افسارگسیخته مردم بخصوص طبقه فرودست را به کف خیابانها آورده است.
شورش گرسنگان کور نیست
برخلاف ادعای حامیان حاکمیت اعتراضهای این روزها، شورش کور گرسنگان نیست. طبقه فرودست از تحصیلکردگان شهری، معلمان، پرستاران، کارگران و… تشکیل شده که بخوبی علت فقیر شدن خود را سیاستهای غارتگرانه اقتصادی مقامات دولتی میدانند. اکثریت تظاهرکنندگان کسانی هستند که دیگر چیزی برای از دست دادن ندارند. مردم در خیابانها شعار «مرگ بر خامنهای»، «مرگ بر رئیسی» سر میدهند. آنها به درستی به عامل اصلی گرانی، فقر و گرسنگی مردم که خامنهای میباشد، اشاره میکنند.