پس از سال‌ها، تلاش و برگزاری تجمعات اعتراضی در سرمای زمستان و آفتاب داغ تابستان توسط بازنشستگانی که در دوران بازنشستگی هم روی آسایش و آرامش را نمی‌بینند، در مردادماه ۹۹، طرح همسان سازی حقوق بازنشستگان کارگری به اجرا درآمد. مجریان طرح، همان ابتدا، نام همسان‌سازی را به متناسب‌سازی تغییر دادند و به این ترتیب شکافی ایجاد کردند تا در سایه آن بتوانند امیال خود را پیش ببرند.
در همان زمان، مقامات اذعان داشتند که با بودجه ناچیزی که به این کار اختصاص یافته است، همسان‌سازی واقعی، قابلیت اجرا ندارد. سپس، در آذرمان ۹۹، اصلاحات همسان‌سازی، برای بازنشستگان سخت و زیان آور اجرایی شد اما دستاورد چندانی برای آنها که متحمل رنج و مشقت شده‌بودند نداشت. علیرغم تبلیغات پر سر و صدای دولت، در انتها، این طرح تبدیل شد به افزایش ماهانه مبلغ ناچیز ۲۰ تا ۱۰۰ هزار تومان حقوق برای هر بازنشسته.
انتقاد یکی از فعالین حقوق بازنشستگان
بنا به گفته آیت نیافر (فعال مستقل بازنشستگان) : «معیشت ۳.۵ میلیون نفر بازنشسته تامین اجتماعی با طرح همسان‌سازی بهبود نیافته است؛ به همین دلیل، خواستار افزایش مستمری‌ها براساس ماده ۹۶ و ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی هستیم؛ ما در فرودین ماه، نسبت به افزایش مزد و مستمری در سال ۹۸ معترض بودیم و چند هزار نفر خواستار ابطال مصوبه مزدی شدیم اما درخواست قانونی ما به جایی نرسید و از شکایت خود نتیجه‌ای نگرفتیم.»
«همسان سازی حقوق بازنشستگان کارگری» در جهت کاستن از نارضایتی‌ها
وی با تاکید بر اینکه مشکلات بازنشستگان با راهکارهای مقطعی حل نمی‌شود، افزود: «همسان‌سازی را در دستور کار قرار دادند تا «قدری» از نارضایتی بازنشستگان بکاهند؛ اما با توجه به گرانی سرسام‌آور و تورم بالای دویست درصدی که در دو سال اخیر بر اقتصاد سایه افکنده، همسان‌سازی نتوانسته و نمی‌تواند گرهی از گره‌های معیشتی بازنشستگان کارگری بگشاید.»
نیافر ادامه داد: « بعد از چهار ماه انتظار و معطلی، اصلاح همسان‌سازی برای بازنشستگان سخت و زیان‌آور ، هیچ آورده‌ای نداشته است؛ بیست هزار تومان افزایش حقوق، در واقع توهین به بازنشسته است؛ آنهم بازنشسته‌ای که بیش از بیست سال در شرایط سخت، در معادن و زیرزمین کار کرده است. اکنون ۳۰۰ هزار بازنشسته سخت و زیان‌آور نه تنها قانع و راضی نشده‌اند، بلکه به مراتب بر حجم نارضایتی آنها افزوده شده است.»
به اعتقاد آیت نیافر، «تنها راهکار، در نظر گرفتن سبد معیشت واقعی در مذاکرات مزدی ۱۴۰۰ و افزایش عادلانه و قانونی مستمری‌هاست؛ رفع بحران معیشت، هیچ چاره دیگری ندارد.»
اما بنظر نمی‌رسد که در مذاکرات مزدی ۱۴۰۰ نیز پیشرفت چندانی در وضعیت معیشتی بازنشستگان ایجاد شود. کما اینکه در مذاکرات مزدی سال‌های اخیر هم هیچ تغییر و پیشرفتی حاصل نشد. هر تغییر و هر پیشرفت در این حوزه، مشروط به تغییرات ساختاری جدی در حاکمیتی است که به هیچ وجه، در جهت تأمین معیشت و آسایش و آرامش میلیون‌ها خانواده کم درآمد حرکت نمی‌کند.
