کولبران فوق لیسانس!
به گفته یک مقام دولتی نزدیک به ۵۰ درصد کولبران دارای تحصیلات دانشگاه و دارای مدرک لیسانس و یا فوق لیسانس می‌باشند
با تیره‌تر شدن شرایط اقتصادی در کشور روزانه به آمار کولبران اضافه می‌شود. کولبری برای بسیاری از مردم این مناطق آخرین انتخاب است. برخی از آنها به جای پدر و یا برادری که در زیر خروارها برف و بهمن آرزوهایشان ابدی شده است، مجبور به کولبری شده‌اند. همین چند روز پیش بود که جسد بارزان میهنی ۱۸ ساله بعد از ۱۱۴ روز به روستای زادگاهش بازگشت. هنوز از محل پیکر دو کولبر همراه وی به اسامی بهلول و اسعد اطلاعی در دست نیست.
نیروهای مرزبانی به منظور کشتار کولبران آنها را قاچاقچی می‌خوانند، اما واقعیت چیز دیگری است. کولبران قربانیان سیاست‌های غارتگرانه اقتصادی حکومت می‌باشند. بسیاری از آنها جوانان فارغ‌التحصیل دانشگاه‌ها هستند. گفته می‌شود بیش از ۵۰ درصد کولبران دارای مدرک لیسانس و فوق لیسانس می‌باشند.
زنان کولبر سرپرست خانوار
قباد کرم‌پور، عضو شورای عالی استان‌ها در این رابطه می‌گوید:
«بیش از ۵۰ درصد کولبران دارای مدارک لیسانس و فوق لیسانس هستند. کولبری که فوق لیسانس ریاضی بود به خاطر حمل تلویزیون ال.سی.دی در مرز کشته شد. آیا اگر این افراد مشکل معیشتی نداشته باشند حاضرند جان‌شان را به خطر بیندازند؟»
این نماینده در ادامه اشاره می‌کند که ۱۰ درصد زنان مناطق پاوه، اورامان و مریوان مجبور به کولبری هستند. بیشتر این زنان سرپرست خانوار می‌باشند. بسیاری از آنها به دلیل مرگ و یا از کارافتادگی همسرانشان مجبور به انجام این کار هستند.
بسیاری از کولبران به دلیل حمل اجسام سنگین دچار دیسک کمر و گردن می‌شوند. مرگ یا نقص عضو در صورت برخورد با مین، سرمازدگی، ماندن در زیر بهمن و یا پرت شدن از صخره، از جمله مخاطرات کولبری می‌باشد.
کولبری تنها شغل در استان‌های غربی کشور است
کولبری تنها و تنها شغل موجود در استان‌های غربی ایران است. استان‌هایی که در آن هیچ فرصت کاری وجود ندارد. اکثریت مردم این استان‌ها، از زن و مرد، پیر و جوان برای امرار معاش مجبور به کولبری هستند. بدلیل بیکاری گسترده حتی فارغ التحصیلان لیسانس و فوق لیسانس هم مجبور به کولبری شده‌اند. هر ساله بر تعداد زنان، کودکان و خانواده‌هایی که چشم به راه‌های باریک کوهستان دارند تا یاد عزیز از دست رفته‌شان را تازه کنند، اضافه می‌شود. آنها در انتظار کولبرانی هستند که جان خود را در ازاء پاره‌ای نان از دست داده‌اند.