از ابتدای سال ۱۳۹۹، قول اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل به کارگران پیمانکاری پارس جنوبی داده شد، اما اکنون پس از گذشت یکسال از آن وعده، هیچ تغییری در وضعیت آنها حاصل نشده‌است.
بهار ۹۹ بود که وزیر نفت وعده داد طرح طبقه‌بندی مشاغل را برای کارگران پیمانکاری فازهای مختلف پارس جنوبی اجرا می‌کند، یک سال از آن وعده گذشت ولی خبری از اجرای طرح طبقه‌بندی نیست.
اگرچه ریشه اشکالات در منطقه پارس جنوبی به خروج کارگران از شمول قانون کار باز می‌گردد، و حل تبعات ناشی از خارج شدن کارگران از شمول قانون کار، نیاز به اصلاحات ساختاری و اساسی دارد، اما طی یکسال گذشته، به رغم همه وعده و وعیدهای مسئولان حتی تا حد وزیر، کمترین اصلاحات نیز به نفع کارگران حاصل نشده‌است.
باز هم وعده برای اجرای طرح طبقه‌بندی کارگران پیمانکاری پارس جنوبی
کارگران پیمانکاری پارس جنوبی میگویند: «ماه‌ها برای اجرای طرح طبقه‌بندی دوندگی کردیم، قرار بود از اولین ماه‌های سال ۹۹، طرح طبقه‌بندی برای کارگران پیمانکاری اجرا شود تا دستمزد ما کمی به کارگران رسمی نزدیک شود.»
کارگران ادامه می‌دهند: «اکنون که سال تمام شده، بازهم وعده می‌دهند و کار را به آینده موکول می‌کنند. حتی آخرین بار وعده دادند ۲۵ اسفند ماه ۹۹، طرح طبقه‌بندی اجرایی می‌شود که باز هم به این قول عمل نکردند؛ گفته بودند با اجرای طرح، حدود ۷۰ درصد به دریافتی هر کارگر اضافه می‌شود اما در نهایت گفتند نشد، انشاالله سال بعد!»
کارگران پیمانکاری پارس جنوبی افزودند: «باز هم به ما وعده دادند که از فروردین ۱۴۰۰ طرح طبقه‌بندی اجرا می‌شود؛ اما دیگر چندان امیدی به این وعده‌ها نداریم، سال قبل هم از این وعده‌ها زیاد دادند و عمل نکردند؛ گویا هیچ همتی برای درنظر گرفتن خواسته و نگرانی کارگران در طرح طبقه‌بندی وجود ندارد و حتی اگر اجرا شود، معلوم نیست چه میزان عادلانه و مفید است.»
عدم پرداخت به موقع دستمزد کارگران پیمانکاری پارس جنوبی
کارگران پیمانکاری پارس جنوبی علاوه بر طرح طبقه‌بندی، خواسته‌های دیگری هم دارند که مهمترین آن، افزایش دستمزد و مزایا و پرداخت به موقع حقوق‌های عقب‌افتاده است.
یکی از کارگران در بخش تعمیرات فازهای عسلویه می‌گوید: «دستمزد ما کارگران پیمانکاری به مراتب کمتر از کارگران رسمی است؛ از مزایای مزدی هم خبری نیست؛ از پاداش‌هایی هم که آنها می‌گیرند، محروم هستیم و از آن مهمتر دستمزد کارگران پیمانکاری با هفته‌ها و حتی ماه‌ها تاخیر پرداخت می‌شود.»
وی ادامه می‌دهد: «ما انتظار داریم در سال ۱۴۰۰، وزارت نفت نظارت بیشتری بر عملکرد پیمانکاران به خصوص پیمانکاران رده‌های دوم و سوم داشته باشد تا پرداخت مزد و مزایا مرتب پرداخت شود و کارگران دیگر نگران زمان پرداخت دستمزدشان نباشند.»
عدم امنیت شغلی و تبعیض از دیگر نگرانی‌های کـارگران پیـمانکاری پارس جنوبی
عدم امنیت شغلی، خواسته و نگرانی دیگری است که این کارگران دارند و میگویند: «اگر کارگری اعتراض کند یا بخواهد برای ایجاد تشکل صنفی اقدام نماید، ممکن است به بهانه عدم نیاز، به سادگی اخراج شود.»
آنها افزودند: «کارگران پیمانکاری، امنیت و امید به آینده ندارند؛ علاوه بر همه دغدغه‌ها، هر لحظه باید منتظر باشند که با تغییر پیمانکار یا خاتمه کار تعمیرات، شغل خود را از دست بدهند و ناخواسته بیکار شوند.»
از سوی دیگر، کارگران پیمانکاری عسلویه، از تبعیض در غذا و امکانات رفاهی، در عذاب هستند و میگویند: «در اسفند ماه ۹۹، کارگران پیمانکاری چندین بار، نسبت به کیفیت نامطلوب غذا اعتراض کردند، اما صدایشان به جایی نرسید. غذای رسمی‌ها کیفیت بسیار بالاتری دارد حتی سالن‌های غذاخوری و سلف سرویس‌های آنها مرتب‌تر است. آنها در یک محیط لوکس می‌نشینند و غذای خوب می‌خورند، اما غذای ما را با وانت به کارگاه می‌آورند و دست به دست توزیع می‌کنند!»
یکی از کارگران پیمانکاری به این نکته اشاره می‌کند که تبعیض، آزاردهنده‌ترین عامل در پارس جنوبی است و می‌گوید:
«این تبعیض، کارگران را فراری می‌دهد؛ باورتان نمی‌شود کارگران وقتی تا حدودی متخصص و کاربلد می‌شوند، بعضاً به فکر مهاجرت و رفتن از کشور می‌افتند.»
وی ادامه می‌دهد: «وقتی با خودشان حساب می‌کنند که اگر اینجا بمانند همیشه یک کارگر پیمانکاری با کمترین حقوق و امکانات خواهند بود و مدام در ترس از اخراج و بیکاری بسر خواهند برد، ترجیح می‌دهند حالا که تخصص و مهارت دارند، مهاجرت کنند و بروند کشورهای دیگر؛ حتی کشورهای حاشیه خلیج فارس و در صنایع نفتی آنجا کار کنند!»
این کارگر افزود: «آنجا هم بدون شک، امنیت و احترام ندارند، اما لااقل دستمزدشان وقتی به ریال حساب کنی مبلغ بالایی است و می‌توانند با آن دستمزد، زندگی بهتری داشته باشند.»
وی می‌گوید: «وقتی پای صحبت کارگران پیمانکاری می‌نشینی فقط گلایه و نارضایتی می‌شنوی؛ همه این کارگران ناراضی هستند و اگر بتوانند حتماً فرار می‌کنند!»
بنا به آمار رسمی حدود ۵۰ درصد کارگران پارس جنوبی که بزرگترین کلونی نفت و گاز کشور است، پیمانکاری می‌باشند، در نتیجه وقتی نیمی از کارگران از شرایط خود ناراضی هستند و مستمر اعتراض دارند، چه انتظاری است که با راندمان بالا در نفت و گاز تولید داشته باشند.
عدم دادخواهی کـارگران پیـمانکاری پارس جنوبی از ترس پشت در ماندن
کارگران پیمانکاری پارس جنوبی ،امکان دادخواهی و اعتراض ندارند، چرا که ترس آن را دارند در سال جدید پشت در بمانند و از دریافت حقوق نیز محروم شوند.
به گفته کارگران، آن چنان جایگاه‌شان در کارگاه‌ها لرزان است که ترس دارند اعتراض کنند یا با نام و نشان خودشان در رسانه‌ها صدایشان را منعکس کنند.
کارگران میگویند چنین موضوعی سابقه دارد و برای کارگران معترض پیش آمده است، به همین دلیل مجبور هستند سکوت کنند، البته وقتی جانشان به لب می‌رسد، بصورت جمعی اعتراض کرده یا به مسئولین نامه‌نگاری می‌کنند تا شاید به وضعیت آنها رسیدگی شود.
امید به وضعیت بهتر در سال ۱۴۰۰ و برآورده شدن آرزوی حذف شرکت‌های پیمانکاری
کارگران پیمانکاری پارس جنوبی، ابراز امیدواری می‌کنند که سال جدید، اوضاع بهتر شود؛ خواسته آنها حذف شرکت‌های واسطه و عقد قرارداد مستقیم با کارگران است.
آنها میگویند: «این همه پیمانکار در لایه‌ها و شاخه‌های متعدد حق و حقوق کارگران را پایمال کرده‌اند؛ سالیان است طرح حذف پیمانکاران در پروژه‌های نفت و گاز مطرح می‌شود، اما نمی‌دانیم چگونه است که در برابر تصویب آن مقاومت می‌شود و این طرح به جایی نمی‌رسد!»
این کارگران میگویند: «اگر پیمانکاران را در کوتاه مدت حذف نمی‌کنند، لااقل طرح طبقه‌بندی را با مشارکت خود کارگران تدوین و اجرایی نمایند و این همه تبعیض را از میان بردارند.»
کارگران پیمانکاری نفت و گاز تنها در عسلویه نیست که نسبت به موضوعات مطرح شده ناراضی هستند، بلکه در کنگان، بندرخمینی و آبادان نیز اعتراض دارند و امیدوار هستند که سال ۱۴۰۰ سال بهبود اوضاع کارگران پیمانکاری نفت و گاز باشد.
آنها تنها راه‌کار اصولی را حذف کامل شرکت‌های پیمانکاری یا حداقل بریدن دنباله طولانی آن می‌بینند که به لایه‌های دوم و سوم و چهارم کشیده نشود.
