05/12/2025

تهران در محاصره بی آبی

به گزارش خبرنگاران داخلی، از جمله مریم شکرانی و زینب رحیمی، بسیاری از خانواده‌ها در تهران مجبور شده‌اند برای نیازهای اولیه همچون آشامیدن، حمام‌کردن، شست‌وشوی لباس و ظرف، از آب طبقات پایین‌تر از روش‌های ابتدایی همانند حمل آب با دبه‌های پلاستیکی استفاده کنند. این مسئله تنها مختص به یک منطقه خاص نبوده و بسیاری از مناطق شهری تحت تأثیر قرار گرفته‌اند.

براساس گفته‌های این خبرنگاران تماس با سامانه ۱۲۲ شرکت آب و فاضلاب حاکی از آن است که تا پایان تابستان نمی‌توان انتظار بهبود در وضعیت داشت. تنها راهکار ارائه‌شده از سوی این نهاد خرید پمپ و مخزن آب خانگی است؛ راه‌حلی که نشان‌دهنده واگذاری کامل مسئولیت به مردم است، بدون ارائه برنامه‌ عملی و ساختاری برای رفع بحران.

مریم شکرانی، خبرنگار حزه‌ی اقتصاد نوشته است: «قطع کامل آب در پایتخت ۴۰ ساعته شده و مجبور هستیم آب را از طبقات پایین‌تر دبه دبه بگیریم، به شیوه انسان نخستین گرم کنیم و حمام کنیم، لباس‌های نشسته تلنبار شده و ظرف‌های کثیف و آشپزی نگرانی شده است! آنهایی که با عکس هیزم و زمستان سخت اروپا خوشمزگی می‌کردند دقیقا کجا هستند؟»

او در ادامه نوشته است: «بالاخره توانستم با آبفا صحبت کنم. اپراتور ۱۲۲ اعلام کرد که دست کم تا پایان تابستان وضعیت همین است و برای بعد از آن نمی‌توانیم هیچ قولی برای افزایش فشار آب بدهیم. پمپ و مخزن بخرید و راه دیگری ندارید.»

زینب رحیمی، خبرنگار، نیز دراین باره تاکید کرده است: «حق ندارید شهروندان را به عنوان مقصر بی آبی و بی برقی جا بزنید. ساخت سدهای خارج از ظرفیت و مدیریت غلط آب، نتیجه قهر شما با دانش و خرد است.»

به گزارش شرکت مدیریت منابع آب مجموع ۵ سد تهران ۴۰۱ میلیون متر مکعب آب دارد. سد امیرکبیر، لار، طالقان و ماملو-لتیان به ترتیب ۶۳، ۶۲، ۲۱۱ و ۶۳ میلیون متر مکعب آب ذخیره دارند.»

این اعداد در مقایسه با ظرفیت واقعی سدها و نیاز آبی استان تهران نشانگر بحرانی جدی در تأمین آب هستند.

نقش سوء‌مدیریت در بحران منابع آبی

در چهار دهه گذشته، پروژه‌های سدسازی بدون توجه به ملاحظات زیست‌محیطی، منابع تجدیدپذیر و الگوهای بومی، آسیب جدی به نظام هیدرولوژیک ایران وارد کرده‌اند. انتقال آب بین‌حوضه‌ای و سدسازی روی رودخانه‌های حیاتی، تعادل منابع آب زیرزمینی و سطحی را بر هم زده است.

سیاست‌های کلان مقامات جمهوری اسلامی در حوزه منابع آب، اغلب فاقد پشتوانه علمی و مبتنی بر دانش روز جهانی مدیریت آب بوده‌اند. توصیه‌های کارشناسان مستقل یا نهادهای بین‌المللی اغلب نادیده گرفته شده‌اند، و تصمیم‌گیری‌ها بیشتر از منطق سیاسی و اقتصادی کوتاه‌مدت پیروی کرده‌اند تا برنامه‌ریزی پایدار.

دولت‌ها به جای اصلاح نظام کشاورزی، بهینه‌سازی صنایع پرمصرف، جلوگیری از هدررفت شبکه و آموزش عمومی، بار مسئولیت را به دوش مردم انداخته‌اند. متهم‌کردن شهروندان به مصرف‌گرایی، در حالی که خود دولت بزرگ‌ترین مصرف‌کننده آب در بخش کشاورزی ناکارآمد و صنایع فرسوده است، نوعی فرار از مسئولیت محسوب می‌شود.

همچنین مدیران ارشد حوزه آب معمولاً از شفاف‌سازی در مورد وضعیت منابع آبی و برنامه‌های خودداری کرده‌اند. نبود اطلاعات دقیق، نهاد ناظر مستقل، و عدم مشارکت عمومی در تصمیم‌گیری‌ها، موجب شده فرآیندهای فاسد و ناکارآمد پابرجا بمانند.

بحران آب در تهران و سایر نقاط کشور نه‌تنها نتیجه یک خشکسالی طبیعی یا رفتار نادرست شهروندان نیست، بلکه محصول سوء‌مدیریت ساختاری، تصمیمات اشتباه استراتژیک، و بی‌اعتنایی مزمن به علم و تخصص است. راهکار واقعی، تغییر نگرش حاکم بر مدیریت منابع طبیعی، شفافیت، پاسخ‌گویی و مشارکت‌دادن نخبگان مستقل در تصمیم‌گیری‌هاست.

Instagram did not return a 200.